Sağlıklı, ışıldayan ve kendini gösteren saçlar hepimizin hayali… Bazen düzenli bakım yapsak da, iyi şampuanlar kullansak da, çok özen göstersek de soluyorlar, kırılıyorlar ve bir türlü şekle girmiyorlar. Yoksa saç bakımında doğru bildiğimiz yanlışlar mı var?
Cosmopolitan Dergisi’nin Saç ekinde yayınlanmıştır. Telif hakları Turkuvaz Dergi grubuna aittir.
Saç güzelliğimiz için en önemli argümanlardan biri…
Sağlıklı ve gösterişli saçlara sahip olmak zor olmamalı fakat ‘doğru bilinen yanlışlar’ istediğimiz görünümü yakalamamızı bazen engelliyor. Bu yanlışlar arasında yeme alışkanlıklarından tutun saç yıkama tekniklerine kadar uzun bir liste var. İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi, Deri ve Zührevi Hastalıklar Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Özlem Karadağ Köse sağlıklı saçlara sahip olmanın hiç de zor olmadığına inananlardan; “Saçımız esas olarak keratin denilen proteinden oluşur. Keratin moleküllerine ek olarak yağlar, eser elementler ve yüzde 20 su da saçımızda mevcut. Normal saçın bakımı için ön koşul protein ve vitamin gereksinimini karşılayan düzenli bir beslenmeden ve saçları hangi sıklıkta yıkamayı bilmekten geçiyor.”
Saçlarımız kıl folikülüne salınan yağ ve çevredeki çeşitli etkenlerle kirleniyor, “Saçın düzenli aralıklarla temizlenmesi, sosyal yaşamın gereklerine göre şekil verilmesi gerek. Her gün yıkanan saçlarda yoğun su ve şampuan temasına bağlı olarak yağ dengesi bozulur ve kurur, bu durum saçları yıpratır. Saçların yağlanma eğilimine bakılarak 2-3 gün aralıkla yıkanması daha uygun olur.”
Saç yıkamanın püf noktaları
Saç bakımında en önemli noktalardan biri doğru saç yıkamak. Köse saç temizliği için, keratin yapısını bozmayacak sıcaklıkta su kullanılmasını öneriyor, “Çok sıcak su ile saçı yıkamayın. Derinizin pH’sı ile uyumlu şampuanlar seçmelisiniz. Klasik sabunların pH’sı genelde yüksektir, bu sabunlar saça uygulandığında keratinin asit ve disülfit bağlarına zarar vererek kuruma, kepeklenme ve dökülmeye sebep olabilirsiniz. Şampuanlama süresi bir-iki dakikayı geçmemeli. Sert ovuşturmalar ve birçok kez şampuan uygulanması saçtaki keratini yıpratarak kopma ve kırılmalara neden olur.”
Saçı kurutmak da yıkamak kadar önemli. “Saçı kuruturken sıcak veya nemsiz hava ile kurutmak ve saçı çekmek, saçın kopmasına ve kırılarak dökülmesine neden olur. Çok sıcak olmayan hava ile yumuşak hareketlerle kurutmak daha uygun. Uzun, dalgalı veya kıvırcık saçlarda ve boya nedeniyle sertleşmiş saçlarda saç kremi uygulamak saçın kayganlaşmasını sağlar. Bu sayede, tarama veya fırçalama nedeniyle oluşan kırılmalar önlenebilir. Saç kremi kullanırken de özellikle saç diplerine değil problemli olan uç kısımlara uygulamak gerek.”
Doğru şampuan nasıl seçilir?
Şampuanları başlıca genel amaçlı temizleme şampuanları, kepek önleyici şampuanlar, bebek şampuanları ve saçı koşullandırıcı preperatlar (conditioner) olarak ayırmak mümkün. Piyasada ikisi bir arada şampuan şeklinde pazarlanan şampuan ve saç kremi bir arada olan formülasyonlardan çok, bu ürünlerin gerektiğinde ayrı ayrı arka arkaya kullanılmasını öneriyor uzmanlar.
Çok sık saç yıkama, sık kurutma, çevresel kuruluk kadar anoreksia nevroza gibi rahatsızlıklar, yetersiz beslenme, tiroid ve paratiroid bezlerinin az çalışması gibi sağlık sorunları ve bazı ilaçları kullanmak da saçlarımızı kuruyabiliyor.
Saçınızda aşırı kuruluk olduğunda sodyum lauril sülfat gibi yumuşatıcı sürfaktanlar bulunan şampuanlar ve saç kremleri kullanabilirsiniz. Yağlı saçlarda ise yağ içeren şampuanlardan uzak durmakta fayda var. Farklı saç tiplerinin temizliğinde farklı şampuanlar kullanmak gerekiyor, her şampuan doğal dahi olsa içeriği uygun değilse saçınıza iyi gelmeyebiliyor.
Hep aynı şampuanı kullanmak doğru mu?
Dr. Özlem Karadağ Köse saçımızın tarama, fırçalama, kurutma, şekillendirme ve boyama gibi uygulamalar ya da çevresel faktörlerin etkisiyle sürekli değiştiğini, bu nedenle hayat boyu aynı yapıda kalmadığını söylüyor, “Saçın kuru, kepekli, yağlı veya boyalı olması durumuna göre ürünler değiştirilmeli elbetti. Saçta kepeklenme, kızarıklık, kaşıntı ve dökülme problemleri oluşuyorsa mutlaka dermatoloji uzmanına başvurmalısınız.”
Ünlü kuaförler ne diyor?
Muammer Yaprakgül
50 yıldır Gönül Yazar, Ajda Pekkan, Bülent Ersoy, Emel Sayın, Hülya Koçyiğit, Filiz Akın, Muazzez Abacı, Gönül Akkor gibi sanatçıların kuaförlüğünü yapan Muammer Yaprakgül, saç bakımı için şunları öneriyor;
*Her gün saç yıkamayın. En azından gün aşırı yıkayın ki saç derisi kendi yağıyla beslensin.
*Doğal şampuanlar işlem görmemiş saçlarda işe yarayabilir ama boya, röfle yaptırılmış saçların ihtiyacına cevap vermez.
*Ömür boyu aynı şampuanı kullanmayın çünkü bir süre sonra saç, bunu ezbere alır ve hangi sorunu gideriyorsa onu gidermemeye başlar. O yüzden arada bir tam tersi şampuan ile ezber bozun. Örneğin; kuru saç dipleri için bir şampuan kullanıyorsak bir müddet yağlı saçlar için olanını kullanıp saçı şaşırtmalıyız.
Ahmet Çoban
Makas Kuaför Salonu’nun en tanınmış kuaförü ve birçok ünlünün kuaförlüğünü yapan Ahmet Çoban ise şunları öneriyor:
* Sık yıkanan saçlar daha fazla yağlanır. Kafa derisini ve saç diplerini parmak uçlarımızla temizlemeye çalışırken yağ bezlerinin aktivasyonunu arttırırız ve daha fazla yağ üretmesine sebep oluruz.
*Şampuanı uygulamadan önce saçımızın tamamen ıslanmış olmasına dikkat edin. Şampuanı avucumuza sıktıktan sonra iki elimizin de iç kısımlarına iyice yayın. Böylece saçımızın daha geniş kısmına uygulayabiliriz. Şampuanı saç diplerine uygulamayın, uçları yıpranmış ve daha kuru yapıda olduğu için sadece dipleri durularken gelen sulandırılmış ürün yeterli olur.
*Doğal şampuanlar organik ve bitkisel ürün sertifikasyonlarına sahip olmalı. Sertifikalı ürünlere gönül rahatlığı ile güvenebiliriz. İyi gelmesi içinse saça özel ihtiyaçlara dikkat etmek şart. Yağlı saçın dengesini sağlamak için kullanılan bitki özleri farklı, saçların daha çok parlamasını sağlayacak bitki özleri farklı. Fakat kişinin özel bir problemi yoksa besleyici ve nemlendirici bitkilerle zenginleştirilmiş şampuanları tercih edebilir.
* AloeVera birçok probleme deva olan mucizevi bir bitki. Saç derisinin PH seviyesini dengelemeye ve saç hücrelerinin yenilenmesine yardımcı oluyor. AloeVera aynı zamanda alerji ve egzamayla da savaşıyor. Bunun haricinde saç tellerini tamir eden Tiare bitkisi var ve saçın parlaklığı için buğday özü barındırıyor.
* Saç tipimiz sağlık sorunları, çevresel faktörler ve yaştan dolayı hormonel değişimlerle farklılaşıyor. Mevsimler farklılıklar da saçların nem dengesini değiştiriyor.
*İşlem gören saçlar her zaman daha yoğun bakıma ihtiyaç duyar. Natürel saçlarda ise yoğun değişimler olmadığı sürece uçların cansızlaşmasını hesaba katarak biraz besleyici bir takviye yeterli olabilir.
Mürsel Danışman
Danışman Kuaför’ün sahibi Mürsel Danışman ise saç toplama, bakım, kuaför değiştirme ve saç kestirme konusunda ipuçları veriyor.
* Saç toplarken büyük bir fırçayla çok düzgün taramak gerekiyor, iyi bir lastikle saçı sıkıştırmadan bağlamalısınız, aksi takdirde iz ve kırıklar oluşuyor. Pratik amaçlı kullanılan paket lastiği yada kalitesiz tokalar da saçın düşmanı!
* Bakım yaparken saçı iyi analiz etmek şart. Kremi tüm saça yaymamak, diplerinde problem varsa bakım kremini dibe, uçlarında sorun varsa uçlara sürmek gerekiyor. Kuruysa nemlendirmek gerekiyor.
* İlk gidilen kuaförde müşteri kendini iyi anlatmalı, kuaför de yeni müşterisini gayet iyi dinlemeli. Aksi takdirde yanlış anlamalar müşterinin mutsuz olmasına sebep oluyor.
* Piyasada en ucuzundan en pahalısına çok çeşitli boyalar var, boya seçerken güvenilir markalara itibar edilmeli, bitkisel boyalar daha doğru ve naturel sonuçlar veriyor.
* Saç kestirmede en çok dikkat edilmesi gereken şey ise kesimin, evde saçı yıkadıktan sonra da rahat kullanabileceğiniz bir model olması. Kuaförünüz saçınızın nereye düşeceğini iyi hesaplanmalı. Saçı ıslak kesiliyorsa saç her yöne gider. Kesimin ana temelini ıslakken verip, kuruyken şekline ve sizin için modeli nasıl kişiselleştirebileceğine bakmalı. Böylece siz evde yıkadığınızda da güzel bir şekil verebilirsiniz.
* Son dönemlerdeki gri saç uygulamaları saç sürekli açıldığı için saçlara büyük zarar veriyor. O yüzden bir kere kullanıp sonra kendi tarzınıza dönmeniz, bu saçı maksimum bir ay kullanmanız saç sağlığınız için daha anlamlı.