Dönemin padişahı II. Abdülhamit yoğun baskılar karşısında II. Meşrutiyet’i ilan etmek zorunda kaldı; ama bu Osmanlı İmparatorluğu’nu kurtarmaya yetmedi. 21 Aralık 1918’de İkinci Meşrutiyet fiilen sona erdi. 1 Ekim 1922’de saltanatın kaldırılmasıyla, Osmanlı’nın hukuksal varlığı da son buldu.

Birinci Meşrutiyet’e son verildikten sonra ülkeyi kesin bir mutlakiyetle yönetmeye koyulan II. Abdülhamit’e karşı Jön Türkler’in ülke içi ve dışında yürüttükleri hareket, 1902-1906 arasında hızla yayıldı. Özellikle askeri ve sivil okullardaki öğrenciler arasında, meşrutiyet yönetimini ilan etmeyi ve Kanun-i Esasi’yi yeniden yürürlüğe koymayı amaçlayan devrimci topluluklar ortaya çıktı.

Eylül 1907’de, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin Selanik ve Paris gruplarının birleşmesinden ve ülkenin çeşitli kesimlerinde küçük ayaklanmalar patlak vermesinden sonra 4 Temmuz’da Enver Bey, Resneli Niyazi, Eyüp Sabri Bey gibi genç subayların birlikleriyle Makedonya’da dağa çıktı. 7 Temmuz’da Şemsi Paşa manastırda vuruldu. Padişaha, Rumeli’nin çeşitli kesimlerinden gönderilen telgraflarda meşrutiyet yönetimi kurulmazsa veliahtın Rumeli’de padişah ilan edileceği ve 200 bin kişilik bir ordunun İstanbul’a yürüyüşe geçeceği bildirildi. Manastar’da Meşrutiyet’in ikinci kez ilan edilmesi üstüne, gelişmelerden kaygılanan II. Abdülhamit, 23 Temmuz 1908’de İstanbul’da İkinci Meşrutiyet’i ilan ederek, seçimlerin yapılması buyruğunu vermek zorunda kaldı.

Başlangıçta perde arkasında kalan 31 Mart Olayı’nın Mahmut Şevket Paşa komutasındaki Hareket Ordusu tarafından bastırılması ve II. Abdülhamit’in tahttan indirilerek yerine IV. Mehmet’in geçirilmesinin ardından yönetime açıkça ağırlığını koyan İttahat ve Terakki yönetimi altında Osmanlı İmparatorluğu Birinci Dünya Savaşı’na girdi. Savaşın yenilgiyle sonuçlanması üzerine Mondoros Mütarekesi imzalandı. Ardından da meclis, IV. Mehmet tarafından dağıtıldı ve 21 Aralık 1918’de İkinci Meşrutiyet fiilen sona erdi. 1 Ekim 1922’de saltanatın kaldırılmasıyla, hukuksal varlığı da son buldu.

Kasaba.works Digital Agency