Avusturya Macaristan veliahtı Arşidük Francois Ferdinand ve karısının öldürülmelerinin savaşın gerçek sebebi olmadığını ise herkes biliyordu aslında. Esas sebep büyük devletlerin sömürgeleri paylaşma çabasıydı.
18.yüzyılda Sanayi Devrimi’ni gerçekleştirerek gelişen ve zenginleşen İngiltere, dünyanın her yerinde yayılmış sömürgeleriyle, büyük bir imparatorluk kurmuştu. 19. yüzyılda Almanya, Fransa, Japonya, ABD gibi bazı ülkeler de hızla sanayileşmeye başladılar ve 19. yüzyılın sonlarına doğru özellikle Almanya İngiltere’ye ciddi bir rakip oldu. Büyüyen ekonomisinin ve artan nüfusunun gereksinmelerini karşılayacak sömürgeler bulmak için dünyaya açılmaya çalışan Almanya, birçok yerde İngiltere ve Fransa ile karşı karşıya gelmeye başladı.
Balkanlarda siyasal ve ekonomik etkisini arttırmaya çalışan Avusturya- Macaristan İmparatorluğu ile Rusya’nın çatışması da, uzun süreden beri Avrupa’nın gündeminde yer alan uluslararası sorunlardan biriydi. Ayrıca, Afrika, Orta Asya ve Ortadoğu yeni sömürgeler arayan devletlerin çıkar çatışmalarına sahne olan önemli bölgelerdi.
Böylece, birbirleriyle kıyasıyla çıkar çatışması içinde olan devletler güvenliklerine yönelebilecek tehlikelere karşı önlem alma amacıyla aralarında çeşitli savunma antlaşmaları yaptılar. İtilaf ve İttifak Devletleri diye anılan iki karşıt cephe işte bu tür anlaşmaların ürünü oldu.